Przyszłoroczny budżet miejscy urzędnicy szykowali latem, wygląda więc trochę tak, jakby nie było żadnej epidemii. Wysokie wpływy z podatków. Wysokie wpływy z biletów. I praktycznie żadnych zmian na liście planowanych inwestycji.

Gdy w środę zdymisjonowany wojewoda Łukasz Mikołajczyk pakował manatki z gmachu przy al. Niepodległości, a szef FIFA Gianni Infantino szykował się do wręczenia nagrody dla piłkarza roku Robertowi Lewandowskiemu...

...poznańscy radni, nieco w cieniu tych wydarzeń, przygotowywali się do dyskusji nad przyszłorocznym budżetem miasta. Który to budżet następnego dnia - w czwartek - przyjęli.

Tu zaznaczmy, że tzw. sesje budżetowe od dwóch lat toczą się bez większych emocji, bo Koalicja Obywatelska wskutek ostatnich wyborów samorządowych ma samodzielną większość w radzie miasta. Czyli w zasadzie może przegłosować co tylko chce.

To już zatem nie te czasy, gdy prezydent Jacek Jaśkowiak tuż po przejęciu władzy niespodziewanie musiał się układać z radnymi związanymi z jego poprzednikiem Ryszardem Grobelnym, bo brakło mu akurat tych trzech głosów, a w kolejnych latach musiał mieć się na baczności, czy jakiegoś numeru nie wywinie mu Lewica.

Z powodu epidemii sesja tym razem odbyła się zdalnie, nie było więc również opcji, by przeciągać ją setkami poprawek i toczyć po nocach w tej sprawie jakieś tajne negocjacje w zakamarkach urzędu przy pl. Kolegiackim.

Jeśli więc chodzi o samo głosowanie nad budżetem... To odnotujmy tylko, że poza Koalicją Obywatelską budżet Jaśkowiaka - z przyjętymi przez niego poprawkami - poparli też radni Wspólnego Poznania. Klub Prawa i Sprawiedliwości tradycyjnie głosował przeciw.

Teraz przejdźmy już do konkretów. Czyli co dokładnie znalazło się w budżecie? Te tabelki, cyferki i ich objaśnienia zajmują setki stron, nikomu przy zdrowych zmysłach nie przyszłoby do głowy, żeby to wszystko czytać, o ile tylko nie jest skarbnikiem miasta lub szefem komisji rewizyjnej.

Z tego powodu postarałem się wyłowić z przyszłorocznego budżetu Poznania to, co istotne, lub po prostu ciekawe.

Zacznijmy od tego, co tygryski lubią najbardziej i dziennikarze również, czyli od listy inwestycji.

- Jestem zdeterminowany, żeby mimo epidemii te wszystkie inwestycje ważne dla poznaniaków były zrealizowane w terminie i w założonych budżetach - zapewniał mnie parę tygodni temu prezydent Jacek Jaśkowiak.

Musimy jednak mieć z tyłu głowy, że lista miejskich inwestycji zaplanowanych na nowy rok niemal zawsze na początku wydaje się długa i piękna jak reklama Apartu, ale potem - wskutek różnych opóźnień - nigdy nie udaje się jej w pełni zrealizować.

Czasem staje się zatem obiektem żartów i kpin, a bywa, że wręcz symbolem nieudolności władzy.

Uwaga: kwoty podane przy poszczególnych inwestycjach to kwoty przeznaczone tylko w przyszłym roku. W rzeczywistości projekty rozłożone na kilka lat, jak np. tramwaj na Naramowice, przebudowa ronda Rataje czy zmiany na Św. Marcinie, będą kosztować więcej.

45 MLN ZŁ - Dalsza przebudowa Św. Marcina i okolic
...czyli kontynuacja pierwszego etapu tzw. programu Centrum. W przyszłym roku będzie na to 45 mln zł. Co jednak ciekawe - już na 2022 r. miasto dorzuciło dodatkowe 35 mln zł "wynikające ze wzrostu kosztów prac".

20 MLN ZŁ - Trasa tramwajowa na ul. Ratajczaka
...jej budowa ma w końcu ruszyć. Jak ostatnio podała "Gazeta Wyborcza" - jest jednak pewien poślizg i prace wystartują dopiero w drugiej połowie roku. Na dzień dobry zaplanowano na przyszły rok 20 mln zł.

23 MLN ZŁ - Remonty torowisk tramwajowych
...tym razem będą kosztować 23 mln zł i to już standard za Jaśkowiaka, po tym, jak Grobelny w końcówce swoich rządów wydawał na to zaledwie po kilka milionów rocznie.

68 MLN ZŁ - Przebudowa ul. Wierzbięcice i 28 Czerwca
...która ruszyła już w tym roku i ma się zakończyć do wiosny 2022 r.

269 MLN ZŁ - Trasa tramwajowa na Naramowice i ul. Nowa Naramowicka
...czyli, jak wiadomo, sztandarowa obietnica wyborcza Jaśkowiaka jeszcze z 2014 r. Formalnie jest podzielona na dwie osobne inwestycje: budowa samej trasy i ulicy oraz przebudowa skrzyżowania ul. Naramowickiej z Lechicką.

Tu również miasto dorzuciło w grudniu dodatkowe 10 mln zł - z tym że już na przyszły rok.

Warto wspomnieć, że cały czas toczą się ślimaczą się prace nad koncepcją drugiego etapu trasy - od pętli Wilczak do Małych Garbar - i w przyszłym roku zarezerwowano na to 1,5 mln zł.

Miasto w autopoprawce pisze wprost, że część tej kasy - blisko pół miliona złotych - przeniesiono z tego roku "w związku z przedłużającym się procesem projektowania koncepcji oraz decyzji środowiskowych".

95 MLN ZŁ - Przebudowa ronda Rataje
...kolejna inwestycja, która jest w trakcie, ma potrwać do marca 2022 r. Tu zmiany nie będą spektakularne. Największą poprawę odczują pasażerowie komunikacji miejskiej - skończy się bieganie przez pół ronda z przystanku na przystanek, by się przesiąść.

32 MLN ZŁ - Porządkowanie strefy płatnego parkowania
...a w praktyce pod tą nazwą kryje się poszerzenie strefy o Łazarz i Wildę. Zapowiadane od lat - ma w końcu nastąpić 1 lutego.

Zwróćmy uwagę, że w budżecie jest też 5 mln zł na przebudowę ulic "na osiedlach objętych strefą płatnego parkowania", czyli w praktyce w centrum i na Jeżycach, i tak dzieje się co roku. To efekt poprawki zaproponowanej przez radnego Łukasza Mikułę do budżetu z 2016 r.

4 MLN ZŁ - Przebudowa ul. Kolejowej
...na którą mieszkańcy Łazarza czekają od lat. Ma wystartować w lipcu, na razie trwają prace nad ostatecznym projektem, a wcześniej - tuż przed wybuchem epidemii - odbyły się konsultacje społeczne.

Zastanawiające może być jedynie to, że pierwotnie w projekcie przyszłorocznego budżetu zapisano na ul. Kolejową 8 mln zł, ale w grudniu przerzucono połowę tej kwoty na 2022 r. "w związku z przedłużającą się procedurą uzgadniania dokumentacji".

18 MLN ZŁ - Przebudowa rynku Łazarskiego
...kolejna z trwających inwestycji, która byłaby pewnie już zrobiona albo na finiszu, gdyby nie peryperie z przetargiem, w którym szukanie wykonawcy wyglądało niczym w "Dniu Świstaka".

Termin to obecnie jesień przyszłego roku. Zdaje się, że inwestycja nawet odrobinę wyprzedza ten harmonogram, bo w grudniu nieco ponad milion złotych z przyszłorocznego projektu przerzucono na obecny rok.

13 MLN ZŁ - Przebudowa Starego Rynku
...tu z kolei wszystko dopiero przed nami. Dodajmy, że na razie trwają tam prace archeologiczne, na które w przyszłorocznym budżecie również zapisano środki - ponad 1 mln zł.

10 MLN ZŁ - Przebudowa pl. Kolegiackiego
...miała się zakończyć w tym roku, ale nastąpił poślizg, więc wszystko będzie gotowe dopiero w pierwszych miesiącach przyszłego roku. Tuż przed końcem roku przerzucono też 3 mln zł z tegorocznego do przyszłorocznego budżetu.

38 MLN ZŁ - Inwestycje w szkołach i przedszkolach
...to mnóstwo drobnych remontów i inwestycji, rozrzuconych po całym budżecie i poprawkach, więc jeśli przy ich sumowaniu coś przeoczyłem czy walnąłem się o parę milionów, to wybaczcie.

To m.in. blisko 10 mln zł na rozbudowę podstawówki przy ul. Druskienickiej, sale gimnastyczne w podstawówkach nr 59 na Minikowie i nr 68 na os. Sobieskiego, remont w III LO czy renowacja elewacji Marcinka.

7 MLN ZŁ - Inwestycje w szpitalu przy ul. Szwajcarskiej
...wyszczególniłem tę pozycję, bo w dobie epidemii może ona szczególnie interesować mieszkańców. Dodajmy, że w projekcie budżetu miasto początkowo zapisało też 3,7 mln zł na modernizację POSUM, ale ostatecznie większość tej kwoty przerzuciło na kolejny rok.

15 MLN ZŁ - Zieleń w mieście
...tutaj, podobnie jak w przypadku szkół, kwota może być nie do końca precyzyjna. To inwestycje typu budowa nowych parków i zieleńców, ogród miododajny na Cytadeli czy rewaloryzacja parku Tysiąclecia.

19 MLN ZŁ - Wymiana starych pieców na ekologiczne
...a konkretnie 10 mln zł na program KAWKA BIS oraz blisko 9 mln zł na podobną wymianę w budynkach należących do miasta (ta druga kwota miała być mniejsza, ale prezydent w ostatniej chwili zwiększył ją autopoprawką).

Tak na marginesie - o zwiększenie puli programu KAWKA BIS mocno zabiegała przed rokiem ówczesna wiceprezydent Katarzyna Kierzek-Koperska. Jak widać, pani prezydent z powodu różnych zawirowań w urzędzie się nie ostała, ale przeforsowana przez nią pula już tak.

11 MLN ZŁ - Budowa nowego schroniska dla zwierząt
...sprawa, która swego czasu budziła ogromne kontrowersje, ale latem tego roku ruszyła budowa i ma potrwać mniej więcej do połowy przyszłego roku.

5 MLN ZŁ - Rewitalizacja brzegów Warty
...to również inwestycja, która dopiero co wystartowała, i którą - co warto podkreślić - miasto robi wspólnie z rządową instytucją. Konkretnie z Wodami Polskimi. W obecnej napiętej sytuacji, gdy np. rząd przy rozdawaniu kasy z Funduszu Inwestycji Lokalnych dziwnym trafem pomija duże miasta rządzone przez opozycję, to nie taka oczywista sprawa.

6 MLN ZŁ - Inwestycje w Forcie VII
...to formalnie kilka osobnych projektów, najdroższy to "renowacja i adaptacja Fortu VII w Poznaniu dla zachowania dziedzictwa kulturowego".

0,9 MLN ZŁ - Projekt Muzeum Powstania Wielkopolskiego
...tu akurat kwota malutka, ale postanowiłem ją odnotować, bo to sprawa ważna dla wielu ludzi z całego regionu - nie tylko poznaniaków. Przed rokiem rozstrzygnięto konkurs architektoniczny.

Rząd dorzucił do projektu blisko pół miliona. Wiceminister Jarosław Sellin dał do zrozumienia, że gdy dojdziemy już do etapu budowy, to miasto może również liczyć na dofinansowanie. Trudno tylko przewidzieć, w jakim stopniu i na ile pewne są te zapowiedzi.

17 MLN ZŁ - Budowa Muzeum Enigmy
...która ruszyła pół roku temu, trochę w cieniu toczących się wówczas wyborów prezydenckich, i według harmonogramu jest już na półmetku. Muzeum Enigmy to robocza nazwa. Nadal tak figuruje w budżecie, ale urzędnicy częściej używają już nazwy Centrum Szyfrów Enigma.

14 MLN ZŁ - Inwestycje w zoo
...pierwotnie 10 mln zł, ale radni dorzucili w poprawkach kolejne 4 mln zł. To zarówno inwestycje w Nowym Zoo (m.in. nowy pawilon z wybiegiem dla żyraf i nosorożcow), jak i ponad milion na remonty w starym ogrodzie przy ul. Zwierzynieckiej.

3,5 MLN ZŁ - Budowa basenu na os. Zwycięstwa
...zapowiedzi tej inwestycji ciągnęły się już od pierwszych miesięcy Jaśkowiaka w urzędzie, ale w końcu udało się doprowadzić do budowy, która ma się zakończyć w marcu przyszłego roku.

8,5 MLN ZŁ - Inwestycje w kompleksy sportowe
...a konkretnie 6 mln zł na Golęcin i kolejne 2,5 mln zł na modernizację obiektów nad Maltą.

34 MLN ZŁ - Przedłużenie ul. Św. Wawrzyńca
...uparcie nazywana przez miasto "budową ul. Św. Wawrzyńca", jakbyśmy już takiej w Poznaniu nie mieli, i jakby chodziło o zupełnie nową ulicę. Pal licho nazewnictwo.

Ma być gotowa za rok, budowa właśnie rusza, choć w zupełnie innym kształcie niż Jaśkowiak obiecywał w 2014 r.. Za to część kasy wykłada prywatny inwestor.

7 MLN ZŁ - Projekt tunelu na ul. Grunwaldzkiej
...bo sama budowa ma wystartować dopiero w 2022 r., a na przyszły rok przewidywane są prace nad projektem. Tu ciekawostka - Poznańskie Inwestycje Miejskie wybrały już wykonawcę. Tyle że przetarg musiał być powtórzony, bo firma z najtańszą ofertą skutecznie odwołała się od wyników.

26 MLN ZŁ - Budowa dróg rowerowych
...to zsumowana kwota planowanych inwestycji w rubryce "budowa dróg rowerowych" oraz Wartostrady. Tego wszystkiego pierwotnie miało być o 3 mln zł mniej, ale są jakieś poślizgi, m.in. przy budowie ścieżek na Dolnej Wildzie i na ul. Półwiejskiej, więc miasto przerzuciło te kwoty na przyszły rok.

16 MLN ZŁ - Wiadukt na ul. Kurlandzkiej
...wokół którego było ostatnio sporo szumu, m.in. ze względu na ekrany akustyczne i związaną z nimi wycinkę drzew, czego niekoniecznie chcieli wszyscy mieszkańcy. Nowy wiadukt z rondami po obu stronach ma być gotowy za nieco ponad rok.

2,5 MLN ZŁ - Wiadukty na ul. Lutyckiej i ul. Golęcińskiej
...to projekty, którymi "zbiorczo" zawiadują Poznańskie Inwestycje Miejskie, na razie trwają prace nad projektem. I to na projektowanie są te pieniądze. Za niecały rok miasto chce zrobić przetarg na wykonawcę i zapewne w budżecie na 2022 r. będą to już o wiele większe miliony na budowę.

7 MLN ZŁ - Wiadukt na ul. Gołężyckiej
...tu akurat mówimy o przebudowie istniejącego już wiaduktu. Prace budowlane mają wystartować w styczniu i potrwać do końca przyszłego roku.

23 MLN ZŁ - Rozbudowa Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego przy ul.Mogileńskiej
...zaczęła się kilka miesięcy temu i zgodnie z warunkami umowy ma potrwać do lata 2022 r. Całość pochłonie ponad 40 mln zł.

27 MLN ZŁ - Budowa domu pomocy społecznej na Strzeszynie
...niech nie zmyli Was opis w budżecie, gdzie figuruje to jako "dom pomocy społecznej przy ul. Bukowskiej - nowa siedziba DPS", bo chodzi oczywiście o nową siedzibę na Strzeszynie. Budowa trwa już w najlepsze i ma się zakończyć mniej więcej za rok.

2 MLN ZŁ - Projekt nowego Teatru Muzycznego
...to jedna z najbardziej rozłożonych w czasie inwestycji, bo kwota wskazuje, że w przyszłym roku wciąż będą się jeszcze toczyć prace nad projektem. Wiceprezydent Jędrzej Solarski obiecywał budowę do 2024 r. Tylko nadal nie wiadomo, czy i skąd miasto znajdzie dofinansowanie.

Uff... To już koniec listy. Mam nadzieję, że niczego szalenie istotnego nie pominąłem, ale gdyby coś - to piszcie i alarmujcie.

Mam zresztą wrażenie małego deja vu. Niecałe dwa miesiące temu sprawdzałem, jak Jaśkowiakowi idzie realizacja obietnic sprzed wyborów 2018, a sporo punktów z powyższej listy się z nimi pokrywa.

ZOBACZ CAŁY TEKST: Prezydent Jacek Jaśkowiak do tablicy! Tym razem z 50 obietnic odpytujemy go zdalnie i w warunkach epidemii

Muszę przyznać, że gdy zajrzałem do projektu budżetu na 2021 r. tuż po jego zamieszczeniu w połowie listopada, to myślałem, że zaszła jakaś pomyłka. Całość wygląda tak, jakby dookoła nie było żadnej epidemii.

Miasto samo zresztą przyznaje, że założenia tego budżetu robiono latem, czyli wtedy, gdy koronawirus był w odwrocie był wyraźnie w słabszej formie. Mogliśmy przesiadywać w restauracjach, chodzić po ulicach bez masek i zdawało się, że "jakoś to będzie".

Z listy dużych inwestycji - w porównaniu z zeszłym rokiem - wyparowała więc jedynie przebudowa ul. Dąbrowskiego. I paradoksalnie nastąpiło to jeszcze przed nadejściem epidemii. Już w lutym miasto ogłosiło, że rezygnuje, a dotację unijną - 27 mln zł - przeznaczy na remonty torowisk.

No dobra, dobra, ale budżet Poznania to nie tylko inwestycje. Znaków zapytania tak naprawdę najwięcej jest w dochodach i wydatkach bieżących. Spójrzmy tylko na te liczby:

WPŁYWY Z PODATKÓW PIT I CIT: 1 MLD 370 MLN ZŁ

To prawie tyle samo, ile było w pierwotnym planie na 2020 r., jeszcze przed nadejściem epidemii. Wówczas zakładano wpływy z PIT i CIT na poziomie 1 mld 390 mln zł.

Czyli innymi słowy - teraz miasto zakłada, że mimo pandemicznego kryzysu i związanych z nich różnych lockdownów poznaniacy generalnie zarobią w przyszłym roku równie dużo, niż zarobiliby w tym roku w normalnych okolicznościach - bez żadnego lockdownu. Dość ryzykowne założenie.

Dodajmy, że tegoroczny plan - ten sprzed nadejścia epidemii - miejscy urzędnicy już zdążyli sami skorygować w trakcie roku o 75 mln zł, a koniec końców różnica prawdopodobnie będzie jeszcze większa.

WPŁYWY Z BILETÓW KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ: 203 MLN ZŁ

Miasto planowało w tym roku wydać na codzienne funkcjonowanie komunikacji miejskiej 540 mln zł Ostatecznie - głównie z powodu wiosennego lockdownu i cięć w rozkładzie - będzie to nieco mniej. Miasto prognozuje na razie 524 mln zł.

Dużo mocniej epidemia odbiła się na wpływach z biletów. Zamiast zakładanych na początku roku 209 mln zł będzie to tylko - według obecnych przewidywań i ostatnich zmian w budżecie - 138 mln zł.

Czyli komunikacją miejską w skali roku jeździło średnio o 1/3 mniej pasażerów niż przedtem. Takiego ubytku wpływów z biletów nie da się wytłumaczyć jedynie dwumiesięcznym lockdownem na wiosnę.

Zresztą ubytek byłby jeszcze większy, gdyby epidemia wybuchła już w styczniu, a nie dopiero w marcu. Tak naprawdę mówimy o 71 mln zł, które wyparowały w skali nie dwunastu, a zaledwie dziesięciu miesięcy.

Tymczasem - co planuje miasto na przyszły rok? Ano planuje wpływy z biletów na... niemal identycznym poziomie jak w tegorocznym budżecie przed wybuchem epidemii. Wtedy miało być 209 mln zł. Teraz mają być 203 mln zł.

To moim zdaniem po prostu nie ma prawa się udać.

WYDATKI NA SZKOŁY I PRZEDSZKOLA: 1 MLD 211 MLN ZŁ

To odpowiednio 741 mln zł wydatków bieżących (czyli nie liczymy inwestycji!) na podstawówki i przedszkola, które zaliczają się do zadań gminy, oraz 470 mln zł na szkoły średnie i specjalne, które należą do zadań powiatu, czyli w przypadku Poznania - miasta na prawach powiatu.

Te wydatki rosną łącznie z roku na rok o ponad 70 mln zł - w zeszłorocznym planie wynosiły 1 mld 139 mln zł. Tymczasem subwencja z budżetu państwa wzrośnie tylko o 30 mln zł. Czyli pozostałe ponad 40 mln zł dodatkowych kosztów miasto musi sobie pokryć samo.

Tu właśnie, na tym przykładzie, pięknie widać, co mają na myśli władze miasta, alarmując o niewystarczającym wzroście subwencji oświatowej i przerzucaniu kosztów edukacji na samorządy.

To tylko trzy potencjalnie słabe punkty przyszłorocznego budżetu Poznania. Takie, które od razu rzucają się w oczy, choć po dokładnym przejrzeniu wydatków i dochodów bieżących pewnie znaleźlibyśmy ich jeszcze więcej.

Zobaczymy też, co z listą inwestycji, która w tych niepewnych czasach wydaje się po prostu odważna. Zwłaszcza że rozpoczętych już frontów budowy - nawet w razie jakiegoś krachu i pustki w miejskiej kasie - nie da się już przerwać ani cofnąć.

Spodobał Ci się ten tekst? Możesz go udostępnić: